Door: Willeke Mulder PhD candidate
Het is 06:15 uur in El Rosario, Mexico. We worden gewekt door de eerste zonnestralen die door de dunne sluierwolken onze ogen raken. Er hangt een nevel boven het aardoppervlak die de honderden meters hoge heuvels op de achtergrond verbergt. “De wolken zullen snel verdwijnen. Het komt goed – daar ben ik zeker van”. Klaus-Peter Schröder, professor in de astrofysica aan de universiteit van Guanajuato, heeft het gebied rondom het hotel al meer dan een half jaar lang bestudeerd en hield de weersvoorspellingen nauwlettend in de gaten. De afgelopen twee dagen hadden we de telescopen al klaargezet op de perfecte waarneemplek: de parkeerplaats van het hotel. Zoals Klaus al eerder opmerkte, wil iedereen een plek met enkele bomen voor de nodige schaduw, de toegang tot drinkwater en sanitaire voorzieningen in de buurt.
Vanaf 08:00 uur konden we ontbijten. Klaus-Peter had al eerder gezegd dat “verduisteringen je hongerig maken”, met andere woorden, we waren toe aan een goede maaltijd. Ik had een paar eclipsbrillen uit Nederland meegenomen om uit te kunnen delen aan de lokale bewoners, voor het geval zij ook naar de verduistering wilden kijken. Het was dan ook een (aangename) verrassing om te ontdekken dat alle medewerkers van het hotel al een bril hadden. Ze lieten hun brillen aan ons zien en vroegen of ze ook echt goed waren. We controleerden ze op mogelijke krasjes, en verzekerden hen dat ze van uitstekende
kwaliteit waren. Kennelijk had de stad Rosario een groot eclips-evenement georganiseerd en deelden ze hierbij eclipsbrillen uit aan de lokale bewoners.
Naarmate de tijd verstreek, verschenen er steeds meer mensen bij het hotel. Muziekboxen, comfortabele stoelen en een hele lading apparatuur werd uit de auto’s gehaald en op de parkeerplaats gezet. Wellicht realiseer je je het niet, maar de volledige verduistering duurt ongeveer 2 uur en 40 minuten. Via een live radioverbinding werden de minuten afgeteld tot het moment dat de rand van de maan de rand van de zon raakte.
09:51: Eerste contact
5.. 4.. 3.. 2.. 1.. 0.. Langzaam maar zeker vrat de Maan als een koekje het licht van de Zon op. Vanaf dit moment was het essentieel om onze ogen te beschermen met een eclipsbril. Op dat moment was de zon nog veel te fel om met je smartphone en een eenvoudig eclipse brilletje foto’s te maken. Om de Maan voor de Zon te fotograferen, heb je een goede camera nodig met fatsoenlijke zonnefilters. Gelukkig waren er meerdere sterrenkundigen die foto’s namen en die deze graag aan iedereen lieten zien. Nu was het wachten op de volledige zonsverduistering.
11:07: Tweede contact
Het is 11:00 uur. Je voelt de tocht op je armen kouder, de ruimte om je heen donkerder, en de mensen om je heen enthausiaster worden. Aan de hemel zijn nog maar een paar wolken te zien. Naarmate het donkerder wordt, trekken de wolken meer en meer naar de oceaan toe: een prachtig aanzicht. De omgevingsgeluiden verdwijnen langzaam en de straatverlichting in de stad Rosario springt aan. Het enige geluid wat we nog horen is de stem op de radio: “Aftellen tot het tweede contact: 5.. 4.. 3.. 2.. 1.. 0.”
…. Complete stilte ….
Ik kijk naar de Zon en zet mijn bril af. Het enige wat er nog te zien is, is een donkere vlek, precies op de plek waar een seconde geleden het Zonlicht nog mijn ogen verblindde. Met het blote oog kijk ik direct naar de corona van de Zon: het licht dat rond de randen van de Maan kruipt. Er ontstaan tranen in mijn ogen. Snel herinner ik mezelf dat ik nu niet moet gaan huilen, aangezien dit bijzondere moment slechts 4 minuten duurt.
Na 2 minuten realiseerde ik me plots dat ik mijn telescoop nog niet eens had gebruikt. (Het is echt waar wat mensen zeggen: je vergeet werkelijk alles tijdens de zonsverduistering). Ik haastte me naar het oculair en richtte het diafragma in de richting van de donkere vlek. Werkelijk verbazingwekkend. Er was nog net genoeg tijd voor de mensen om me heen om ook even in het oculair te kijken. Kort daarna richtte ik de telescoop weg van de zon, om op deze manier de optiek in de telescoop te beschermen. Er waren namelijk nog maar een paar seconden voordat de totaliteit was afgelopen en de zon weer tevoorschijn zou komen. 5.. 4.. 3.. 2.. 1.. 0..
11:11: Derde contact
Op het moment dat de rand van de Maan de Zon blootlegde, verscheen er een schitterende lichtflits die leek op een reusachtige heldere diamant. Dit verschijnsel wordt ook wel de “diamanten ring” genoemd. Het is een fenomeen wat in een zeer korte tijd plaatsvindt. De overgebleven maansikkel van de Zon snel krimpt terwijl hij achter de maanschijf verdwijnt. De verblindende uitbarsting van zonlicht verdwijnt terwijl de hemel tegelijkertijd donkerder wordt en de corona prominenter wordt. Voor slechts één seconde konden we de
adembenemende diamanten ring met het blote oog bekijken. Daarna bedekte iedereen snel
weer hun ogen met de eclipsbrillen. Langzaam begonnen de toeschouwers om ons heen hun spullen in te pakken en keerden ze terug naar hun auto. Maar niet voor Violeta Gamez Rosas, postdoc en astronome van de Sterrewacht Leiden, die nog veel foto's wilde maken tot aan het vierde en laatste contact.
12:32: Vierde contact
De rand van de Maan vertrok van de rand van de Zon.
De zonsverduistering ging zo snel. Het enige wat ik nog kon doen, was hopen dat al mijn collega’s en vrienden elders in Noord-Amerika dezelfde perfecte waarnemingsomstandigheden zouden hebben als die van ons: geen wolken en een prachtige, heldere hemel. Het enige wat overblijft zijn meer dan 200 foto’s en persoonlijk voor mij een onvergetelijke ervaring die me de rest van mijn leven bij zal blijven.