Het heldere object dat in 1408 aan de hemel verscheen, vertoonde kenmerken van zowel een trage nova als een supernova. Dat concluderen Chinese wetenschappers na nieuw onderzoek in de berichten over deze ‘gastster’ in het archief van het voormalige Keizerlijk Astronomisch Bureau in Peking. Eerdere onderzoekers hadden onvoldoende gegevens om te kunnen vaststellen of er een meteoor, komeet of ‘nieuwe ster’ aan de hemel was verschenen. Die onzekerheid lag mede aan het feit dat aanvankelijk niet bekend was hoe lang het verschijnsel had geduurd. Alleen de waarneming op 24 oktober 1408 werd genoemd. Die onzekerheid is nu weggenomen dankzij de ontdekking, door Boshun Yang en collega’s, van een veel gedetailleerder verslag van de waarnemingen. Daarin staat dat op genoemde dag een ster werd ontdekt die ‘tijdens de tien dagen van meten en waarnemen stationair en stabiel bleef’. Dit verslag werd binnen enkele maanden na de waarnemingen door een ooggetuige geschreven en sluit volgens de onderzoekers uit dat het om een meteoor ging. En de kleur, helderheid en andere kenmerken van het verschijnsel passen meer bij een ster dan een komeet. De ‘nieuwe’ ster vertoonde zich in de Melkweg, in de huidige sterrenbeelden Cygnus en Vulpecula en zou minstens even helder als de Poolster zijn geweest. Maar andere details in het verslag suggereren dat het lichtpunt vergelijkbaar was met dat van planeten en dus een negatieve magnitude had. Alles bijeengenomen is het volgens de onderzoekers aannemelijk dat het hier om een trage nova of een supernova ging. Een speurtocht naar een mogelijke tegenhanger in het betreffende hemelgebied bracht enkele kandidaten aan het licht. De meest interessante is CK Vulpeculae, ofwel Nova Vulpeculae 1670. Dat is een raadselachtig ster die tussen 1670 en 1672 drie opvlammingen vertoonde. Sommigen denken dat het een dubbelster was waarvan de componenten door een botsing een supernova-achtige explosie veroorzaakten. Misschien was de ‘gastster’ van 1408 wel een eerdere nova-achtige uitbarsting op één van deze componenten, opperen Yang en collega’s nu. (GB/Astronomical Journal 170: 17) (Image credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/S. P. S. Eyres)
