Een team van astronomen onder leiding van de Universiteit van Victoria (Canada) en de Yale-universiteit (VS) heeft een oud stersysteem ontdekt dat rond ons Melkwegstelsel draait – de zwakste en lichtste Melkwegsatelliet die ooit is opgespoord. Het piepkleine sterrenstelsel met de aanduiding UMa3/U1 bevindt zich in het bekende sterrenbeeld Grote Beer en is ongeveer 30.000 lichtjaar van ons verwijderd. Uit waarnemingen blijkt dat UMa3/U1 uit een stuk of zestig sterren bestaat die meer dan 10 miljard jaar oud zijn, en maar ongeveer 10 lichtjaar groot is. Alles bij elkaar heeft het slechts zestien keer zoveel massa als de zon. UMa3/U1 werd voor het eerst opgemerkt in gegevens van de Ultraviolet Near Infrared Optical Northern Survey, die met de Canada-France-Hawaiʻi Telescope en Pan-STARRS wordt uitgevoerd. Vervolgens onderzochten de astronomen bestudeerde het sterrenstelseltje in meer detail met behulp van de Deep Imaging Multi-Object Spectrograph (DEIMOS) van de Keck-sterrenwacht. Op die manier konden ze bevestigen dat UMa3/U1 door de zwaartekracht bijeengehouden wordt. Dat betekent dat het een dwergsterrenstelsel of een sterrenhoop is. Hoe het deze sterren is gelukt om een hechte groep te blijven, is onduidelijk. Het object is dermate klein dat je zou verwachten dat de sterke getijdenkrachten van ons Melkwegstelsel het stersysteem al uit elkaar zouden hebben gerukt en geen waarneembaar overblijfsel zouden hebben achtergelaten. Het feit dat het stelsel intact lijkt, leidt tot twee even interessante mogelijkheden: ofwel UMa3/U1 is een piepklein sterrenstelsel dat gestabiliseerd is door grote hoeveelheden donkere materie, ofwel is het een sterrenhoop die toevallig kort voor zijn ondergang is ontdekt. In het eerste geval zou het bestaan van UMa3/U1 een voorspelling ondersteunen van de meest gangbare theorie over de oorsprong van het heelal. Volgens dit Lambda Cold Dark Matter (LCDM) model, moeten sterrenstelsels zoals de Melkweg tijdens hun ontstaan satellietstelsels om zich heen hebben verzameld die tot op de dag van vandaag om hen heen draaien. (EE) (Image Credit: CFHT/S. Gwyn (rechts)/S. Smith (links)
