Het aantal planeten bij de Ster van Barnard is in één keer gestegen van één tot vier. Dat is te danken aan metingen met de Gemini Noord-telescoop op Hawaï. Afgelopen jaar werd met de Very Large Telescope van de ESO in Chili al de eerste planeet (Barnard b) ontdekt, maar waren er ook nog tekenen van mogelijk vier andere planeten (Zenit, december 2024, blz. 15). Drie daarvan zijn nu via onafhankelijke metingen bevestigd. Ritvik Basant en collega’s maten met een spectrograaf nauwkeurig de radiële snelheid (langs de waarnemingsrichting) van de Ster van Barnard. Een periodieke variatie daarin kan op de aantrekking van een planeet wijzen. In de loop van drie jaar werden tijdens 112 nachten waarnemingen verricht. Na uitvoerige analyses en het uitfilteren van storende signalen werd al direct de aanwezigheid van Barnard b bevestigd. Die heeft een omlooptijd van 3,15 dagen. Maar ook de aanwezigheid van Barnard c, met een omlooptijd 4,12 dagen, en Barnard d met een omlooptijd 2,43 dagen. Deze laatste draait dus binnen de baan van Barnard b. Van kandidaat e (6,74 dagen) werd een sterker signaal gevonden dan alleen met de VLT-metingen, wat ook het bestaan van deze planeet zou bevestigen. De vierde VLT-kandidaat werd niet gevonden. Qua aantal exoplaneten staat de Ster van Barnard nu op de tweede plaats. Alleen TRAPPIST-1 heeft er meer, te weten zeven. Barnards vier planeten hebben een massa van minstens 0,19 tot 0,34 maal die van de aarde, zodat ze waarschijnlijk ook een vergelijkbare samenstelling hebben. Barnard e behoort met Proxima d tot de twee lichtste exoplaneten die tot nu toe zijn gevonden. De variatie in zijn radiële snelheid bedraagt slechts 22 centimeter (!) per seconde, de geringste waarde die nu bij een exoplaneet is gemeten. Het kwartet van planeten is qua omlooptijden c.q. banen opmerkelijk compact. Dat is gezien hun lange bestaan alleen mogelijk als alle banen cirkelvorming zijn, zodat de planeten elkaar zo min mogelijk storen. Misschien zijn hun omlooptijden ook onderling gekoppeld. (GB/Astrophysical Journal Letters 982: L1) (Image credit: (International Gemini Observatory/NOIRLab/Peter Marenfeld)
